In de overgang kan het soms moeilijk zijn om in een gezin te functioneren, zoals je dat altijd gewend was.
Lees meer.
Je gevoelens voor je partner kunnen tijdens de overgang veranderen.
Je weet niet wat er met je aan de hand is.
Lees meer.
Help, de laatste gaat het huis uit. Je nest is leeg.
Je voelt je leeg en eenzaam. Wat te doen?
Lees meer.
Je bent moe, voelt je ziek, je bent de sleur zat.
Je kunt het niet meer opbrengen: je werk.
Meld je je ziek of ga je door?
Lees meer.
Tijd voor veranderingen. Je voelt weerzin bij sociale bezoekjes. De feestdagen staan je tegen. je bent het liefst alleen.
De overgang is een fase van verandering.
Lees meer.
Veel vrouwen ervaren een verminderd seksueel verlangen tijdens de overgang.
Daar is iets aan te doen.
Lees meer.
De overgang is een tijd waarin je hormonen je niet langer beschermen en je alleen nog maar je zelf kunt zijn.
Lees meer.
Tijdens de overgang ervaren veel vrouwen lusteloosheid. Ze hebben geen zin meer in hun huishoudelijke taken. De kinderen hebben minder zorg nodig. Veelal zijn dat inmiddels pubers met hun eigen hormonale buien. De zorghormonen raken op, wordt vaak gezegd. Tijdens de overgang verandert er niet alleen veel op lichamelijk gebied. Ook op mentaal gebied maakt de vrouw een verandering door. Zij kan niet meer opbrengen wat zij in de decennia hiervoor wel kon. Ze heeft nu tijd en aandacht voor zichzelf nodig.
Weerzin en tegenzin zijn dan ook niet zeldzaam onder vrouwen in de overgang. Het gezin is soms niet langer een veilig en gezellig nest, maar wordt gevoeld als een last. Dat op zijn beurt levert weer schuldgevoelens op. De overgang kan een verwarrende periode zijn. Als de kinderen het huis uit zijn en de hormoonschommelingen tot het verleden behoren, voelt de vrouw zich vaak weer beter in haar element. Ze kan nu tijd voor zichzelf vinden.
De overgang is een transitieperiode van vruchtbare vrouw, soms moeder, naar rijpe wijze vrouw. Het is een transitie die de woning die het lichaam en de geest van de vrouw zijn op haar grondvesten kan doen schudden.
Je twijfelde er nooit aan. De man of vrouw die je als partner had gekozen was de liefde van je leven. Natuurlijk heb je weleens woorden, maar al met al was je tevreden met huisje, boompje, beestje en partner.
Ineens weet je het niet meer zo zeker. Je vindt hem niet meer aantrekkelijk. Je bent het liefste alleen. Je wilt geen gezeur aan je hoofd en al helemaal geen lichamelijk contact.
Sommige vrouwen kiezen ervoor hun partner in deze fase van hun leven te verlaten of ze worden verlaten omdat hun man haar niet meer begrijpt maar haar buien. Je wordt verliefd op een andere man of je komt erachter dat je biseksueel bent.
De overgang is een grillige fase en kan ervoor zorgen dat je vraagtekens zet bij alles waar je tot nu toe in geloofde. Neem geen overhaaste beslissingen. Een coach kan goede diensten bewijzen om erachter te komen wat je nu werkelijk wilt.
Vermoeidheid, sleur, conflicten, Op je werk gaat het niet meer. Je sleept je dag in dag uit naar kantoor. Om je heen krioelt het van de jongelui. Je voelt je er niet meer thuis. Na zoveel jaar wil je misschien weleens iets anders.
Je baas is kritisch, je barst in tranen uit bij kritiek, de klanten drijven je tot wanhoop. Het zweet breekt je uit. Na weer een slapeloze nacht, zit je als een zombie op je werk.
Misschien wordt het tijd voor een carriereswitch nu het nog kan. Misschien heb je geen keuze omdat je financieel afhankelijk bent van je baan.
Werk kan heel zwaar zijn in de overgang. Omdat het bovendien een taboe is, is het ook niet bespreekbaar. Bedrijfsartsen zijn niet op de hoogte of nemen het niet serieus. Van alle vrouwen tussen de 45 jaar en 60 jaar die zich ziek melden, doet zeker een derde dat door overgangsgerelateerde klachten. Het wordt tijd dat de maatschappij rijp wordt voor het omgaan met dit soort problemen nu een belangrijk deel van de werkende vrouwen vroeg of laat te maken krijgt met dusdanige overgangsklachten dat het werk haar onmogelijk wordt.
De overgang biedt ook nieuwe kansen. Je begint voor jezelf, start een studie of kiest een baan die beter bij je past.
Veel vrouwen hebben moeite met het afscheid nemen van hun vruchtbare jaren. De kinderen zijn groot of zijn er nooit gekomen. Ze komen er nu ook niet meer. Dat is definitief en maakt je verdrietig.
Je ouders zijn bejaard. Ze vragen veel zorg. Je kunt het er eigenlijk niet bij hebben, maar iedereen kijkt naar jou. Je hebt de zorg over een gezin, bejaarde hulpbehoevende ouders, je partner heeft aandacht nodig, je moet werken.
Intussen vliegen de kilo's eraan, je krijgt rimpels en wordt grijs. Je ogen worden slechter. Je lenzen kun je niet meer in en zonder zie je niets. Aan de bril dan maar. Je voelt je niet meer aantrekkelijk. Je leven lijkt voorbij. Ineens ben je oud.
Veel vrouwen rouwen om het verlies van hun jeugdigheid. Eenmaal gewend aan de veranderingen is er opluchting. Je mag zijn wie je bent en wie het niet bevalt heeft pech. Je bent blij genoeg met jezelf. Je trekt lekker aan waar je zin in hebt. Je kunt nog voldoende van het leven genieten. Je hoeft geen party's meer af te lopen, je hakken gaan de deur uit, je haar mag elke kleur hebben die jij zelf kiest.
Je bent weer een vlinder.
Voor veel vrouwen is het uit huis gaan van de kinderen een emotionele gebeurtenis, vooral als het de enige of de laatste is. Ze missen de reuring om zich heen. Een levensfase is voorbij. Je blijft alleen of met je partner achter.
De overgang kan net de periode zijn waarin de kinderen uitvliegen en je het zogenaamde lege-nest-syndroom ervaart. Het is iets waartegen je je maar beter niet kunt verzetten. Het heeft tijd nodig om aan deze nieuwe situatie te wennen. Andere vrouwen hebben er ook mee te maken en het helpt vaak om er met elkaar over te praten. Tegelijkertijd is het prima dat je kinderen voor zichzelf leren te zorgen. Ze kwamen steeds op de eerste plaats. Je zorgde voor ze. Ze hadden je nodig. Nu zie je ze als ze op bezoek komen, maar dat is anders dan toen ze nog in het nest zaten.
Deze fase geeft ook weer nieuwe mogelijkheden. Je krijgt meer tijd voor jezelf en voor je partner. Financieel wordt het gemakkelijker als de kinderen op eigen benen staan. Je kunt tijd gaan besteden aan andere zaken: hobbies, ander werk, vriendinnen, je partner en vooral jezelf.
Vrouwen in de leeftijd tussen 35 en 64 ondervinden nogal eens problemen met seksualiteit door een verminderd libido of andere seksuele problemen. Aan het begin van dit hobbelige pad zitten we midden in het leven, diep in de drukte van werk, het omgaan met opgroeiende pubers en eroderende relaties. Daarna kunnen we problemen krijgen met 's nachts in slaap vallen, eerder wakker worden dan verwacht, verbaasd, zwetend en gefrustreerd door de hittegolven die over ons heen komen en het gevoel dat geheugen en concentratie niet op hun best zijn. We zijn nerveuzer en soms zelfs droevig. Dit alles kan ons seksuele verlangen schaden en ervoor zorgen dat we minder seks hebben, maar zelfs seks vermijden kan stress en nervositeit veroorzaken. Verlies van seksueel verlangen is een veel voorkomend probleem in de jaren vóór, tijdens en na de overgang.
•
Vrouwen vragen zich af waar hun seksualiteit is gebleven. Dr. Judith Rydman-Halper, psychiater en directeur van de kliniek voor geestelijke gezondheid van Maccabi Health Services in Rishon Lezion, Israel, een expert op het gebied van seksuologie en seksuele gezondheid zegt daarover: ‘Je seksualiteit is niet verdwenen, hij is veranderd. Dus laat seks niet verdwijnen, geeft het niet op.’
Het proces van de overgang houdt verband met het permanent verdwijnen van de menstruatie. De gemiddelde leeftijd voor het begin van de symptomen is 51, maar het proces begint al een paar jaar eerder, geleidelijk. In de voorbereidende fase kan er sprake zijn van een onregelmatige menstruatie en cycli zonder ovulatie. Het oestrogeen, het vrouwelijke geslachtshormoon afgescheiden uit de eierstokken, treft de meeste organen in het lichaam, inclusief de botten, spieren, gewrichten, bloedvaten en natuurlijk de hersenen, die bekende verschijnselen veroorzaken zoals somberheid, geheugenproblemen, opvliegers en slaapstoornissen. De meeste vrouwen hebben last van deze symptomen en van cognitieve veranderingen en daarnaast van vaginale droogheid en veranderingen in de seksuele functie. Studies tonen aan dat 42 procent van de vrouwen in de menopauze klaagt over veranderingen en problemen in hun seksuele functioneren. Maar niet elke verandering is een echte aandoening, en deze veranderingen zijn gerelateerd aan vele factoren, niet alleen aan de afname van de oestrogeenspiegels in het lichaam: emotionele factoren zoals eerdere ervaringen, communicatie met de partner en het vermogen om veranderingen te accepteren en zich aan te passen spelen hierbij een rol.
Echter, de meeste problemen die zich op deze leeftijd voordoen, kunnen met een paar eenvoudige aanpassingen worden overwonnen. Vaginale droogheid veroorzaakt bijvoorbeeld minder smering en kan daarom jeuk en pijn veroorzaken vooral tijdens de seks zelf. Tegelijkertijd kan het verouderingsproces, waarbij de vagina van de vrouw rijper en smaller wordt, de penetratie bemoeilijken. Regelmatige seksuele activiteit maakt het mogelijk de vaginaspieren actief te houden en de vagina zelf elastisch: het bekende 'use it or lose it'.
Ontdek creativiteit in bed
Voor degenen die hun vaginale fitheid niet hebben weten te handhaven voordat de vervelende symptomen optraden, kan het nuttig zijn om creatief te zijn in het vinden van manieren om van goede seksualiteit te genieten zonder gemeenschap of penetratie. Ervan uitgaande dat de partner tot dezelfde leeftijdsgroep behoort, zal deze diversiteit hem ook van dienst zijn, aangezien mannen van deze leeftijd ook veranderingen ervaren in hun seksuele functioneren en kunnen lijden aan een verminderde frequentie van erectie en het vermogen om deze te onderhouden. Daarnaast bestaat de mogelijkheid om advies in te winnen bij een gynaecoloog en om te overwegen om lokale laaggedoseerde oestrogenen te gebruiken, die de droogheid en pijn helpen te verminderen. Ook zonder droogheid van de vagina ervaren veel vrouwen echter een verminderd libido. Soms ligt pijn hieraan ten grondslag. Als dat zo is, is het de moeite waard om samen met de partner de mogelijkheden te onderzoeken om de pijn te verminderen, om verwachtingen tussen de partners te coördineren en om de veranderingen die beide echtgenoten ondergaan bespreekbaar te maken. Het kan helpen om meer tijd te besteden aan het voorspel en om verschillende manieren te ontdekken om de kwaliteit van het seksleven te verbeteren.
Een andere mogelijkheid is het nemen van testosteron, het mannelijke geslachtshormoon dat ook bij vrouwen aanwezig is, zij het in lagere hoeveelheden. Het kan effectief zijn om ietwat testosteron toe te voegen om seksueel verlangen te verhogen, maar dit middel is controversieel vanwege de mogelijke bijwerkingen.
In de leeftijdsgroep tussen de 40 en 75 jaar is 69% van de vrouwen seksueel actief. In de leeftijd van 65 tot en met 74 jaar is dat 53% en zelfs in de leeftijdsgroep 75-85 is meer dan een kwart van de vrouwen seksueel actief. Dus zolang we leven, kunnen we genieten van seks.
Vrouwen die in de overgang zijn voelen vaak weerzin tegen de dingen die de maatschappij van ze verwacht. Jarenlang hebben ze meegedaan met de malle molen en in de overgang hebben ze de energie niet meer om dat nog langer te doen.
Vaak hoor je dat vriendschappen veranderen. Oppervlakkige contacten zijn niet langer gewenst. Small talk lukt even niet meer. Er komen andere, soms diepere, relaties voor in de plaats.
Feestdagen zijn vaak een crime als je in de overgang bent. Het zijn bij uitstek dagen waarop je niet jezelf kunt of mag zijn. Je voelt de druk van familie, vrienden en kennissen om te voldoen aan de verwachtingen en dat is iets dat je nu juist niet meer kunt of wilt.
Je gaat je losmaken van deze sociale druk. Op websites en sociale media verschijnen steeds meer ondeugende brutale vrouwenpagina's zoals Saar, Wifty en Linda.
Een man die vraagt of zijn vrouw even een knoop aan zijn broek kan zetten die er af is gesprongen en die gewend is dat zij dan zegt 'ja, schatje, ik zal het zo even doen'. Pubers die vragen: 'wat eten we vanavond?' of 'mam, kun je me naar voetbal brengen?'. Tijdens haar vruchtbare jaren vindt een vrouw het allemaal doodgewoon en rent en vliegt ze voor iedereen die maar een kik geeft. Zonder morren combineert ze het huishouden met partner en kinderen, een baan buitenshuis, een sociaal leven en als het tegenzit de zorg voor ouders of andere familieleden. Tot de overgang aanbreekt en zij van binnenuit voelt: 'ik wil dit allemaal niet meer' en 'zoek het allemaal lekker zelf uit'.
Een vrouw in de overgang heeft niet alleen te maken met lichamelijke en geestelijke overgangssymptomeen die haar aandacht vragen. Ze krijgt ook minder energie. Waar voorheen de vrouwelijke geslachtshormonen oestrogeen en progesteron haar beschermden en ervoor zorgden dat ze haar taak als zorgende moeder en partner voluit kon uitvoeren, breekt nu een periode aan dat ze al haar energie nodig heeft om dat te doen wat belangrijk voor haar is.
Niet langer is ze gefocust op de noden van anderen. Het is nu haar beurt om aandacht te krijgen en wel van zichzelf. In de overgang veranderen de hersenen van vrouwen. Deze zijn vanaf de puberteit gericht op het doorgeven van leven door voortplanting. Van nature zijn moeders behept met zorgende kwaliteiten, als er eenmal nageslacht is. Eenmaal in de overgang geeft ze haar zorgende rol op. Haar taak is in die zin vervult. De kinderen hebben haar minder of niet meer nodig. Het zorgen wordt minder vanzelfsprekend en steeds lastiger vol te houden. Vrouwen krijgen meer tijd en ruimte voor zichelf. Ze gaan weer doen wat ze zelf belangrijk vinden. Ze worden weer zichzelf.
Een aantal citaten uit de groep 'Overgangs- en Menopauzeplein' van vrouwen in de overgang die te maken hebben met het afnemen van de zorghormonen:
'Ik neem heel vaak me-time, gewoon even tijd voor mezelf.'
'Zorghormonen raken op. Zoek het lekker zelf uit. Ik ga leuke dingen voor mezelf doen. Dat is nieuw en iedereen moet er aan wennen.'
'Ik was altijd een helper en aanpasser en dat kan ik niet meer zo.'
'Wat is het (vind ik het) toch een drama....iedere dag voor het gezin weer te “moeten” bedenken wat er ‘s avonds op tafel komt te staan terwijl je zelf helemaal geen zin in eten hebt.'
'De dagelijkse rompslomp en straks komen ze allen weer thuis en weer voor jan met de korte achternaam opgeruimd.'
'Ik vind niks meer leuk. Merk dat ik egoïstisch word. Geen zin meer om rekening met anderen te houden. Vind het helemaal niet mij.'
'Ik vind mezelf zoooo een slechte ma op het moment want niks intereseert mij de laatste weken. Echt nergens zin meer in. Zal mij een worst wezen hoe of wat.. Ik ben echt aan het overleven, lijkt wel, en de schijn maar ophouden manman..'
'Ik moet voor mezelf gaan kiezen .. opnieuw balans vinden. Het is moeilijk. Soms denk ik, laat mij maar alleen met mijn dochter. Ik heb genoeg aan mezelf, werk, huishouden, mijn dochter opvoeden.'